Podręcznik jest jak różdżka czarodzieja: albo pasuje, albo po prostu nie możesz czarować. Kto zna Harrego Pottera, ten wie, o czym mówię. Na początku każdego roku szkolnego nauczyciel ma dość trudne zadanie: wybór podręcznika.

Sprawa nie jest łatwa – nie mogę pójść po księgarni i przewertować wybranych pozycji, jestem zdana na opinie koleżanek, krótkie opisy w Internecie, fora dla nauczycieli. Często moje wyobrażenie mija się z rzeczywistością. Zamówiona książka nie wygląda dokładnie tak, jak ta przedstawiona na stronach internetowych.

Nie lada zadanie ma też nowy nauczyciel polonijny, który po prostu nie zna wszystkich dostępnych pozycji i musi tropić podręczniki jak pies gończy łowną zwierzynę, aby dopaść w końcu swoją zdobycz. Znam nauczycieli, którzy są przeciwnikami pracy z podręcznikiem w ogóle. Czapki z głów przed nimi, bo moim zdaniem to niezwykle odważne i wymaga dużego doświadczenia oraz świetnego warsztatu. Ja natomiast lubię dać się poprowadzić dobremu podręcznikowi. Jeśli tok myślenia autora i mój jest zgodny, to praca na lekcji idzie jak po maśle. Zdaję sobie sprawę, że znalezienie idealnego podręcznika jest po prostu niemożliwe. Tak jak nie ma jednego gotowego przepisu na ciasto drożdżowe – każda dobra kucharka doda czegoś szczyptę więcej.

Uważam, że szkoły polonijne powinny korzystać z podręczników przeznaczonych dla polskich szkół sobotnich, a nie pracować na podręcznikach dostosowanych do szkół w Polsce. Podręczniki polonijne mają tę główną zaletę, że są zgodne z Podstawą programową dla uczniów polskich uczących się za granicą.

Chciałabym zaznaczyć, że w poniższym przeglądzie podręczników znajdziecie moje opinie. A jak to bywa z opiniami, każdy ma swoje zdanie.

PODRĘCZNIKI MAŁGORZATY PAWLUSIEWICZ

Małgorzata Pawlusiewicz stworzyła serię podręczników przystosowanych do nauczania dzieci polonijnych: od przedszkola do klasy 6. Choć materiał dydaktyczny przygotowany został z myślą o dzieciach mieszkających w USA, podręczniki są bardzo często wykorzystywane przez nauczycieli polonijnych w Wielkiej Brytanii. Łączą one funkcje językowe i kulturowe, zawierają odniesienia do polskich tradycji i zwyczajów oraz sylwetki sławnych Polaków. Do podręczników autorka opracowała ćwiczenia oraz przewodniki metodyczne. Opinie o podręcznikach Małgorzaty Pawlusiewicz można znaleźć na stronie internetowej Academia.edu.

Zdaję sobie sprawę, że w niektórych podręcznikach Pawlusiewicz pojawiły się błędy, co wielokrotnie akcentowali nauczyciele. Mimo to sama pracuję z podręcznikami Pawlusiewicz. Muszę przyznać, że Elementarz do kl.I nie przypadł mi do gustu, głównie z powodu strony wizualnej tej pozycji, natomiast z podręcznikiem Piękna nasza Polska cała pracowało mi się bardzo dobrze. Ciekawe teksty, dostosowane do możliwości ucznia i poruszające współczesne problemy, fragmenty legend, prosto sformułowane polecenia, słowniczek oraz zadania domowe to według mnie główne atuty tego podręcznika. Muszę dodać, że gdy rodzice moich uczniów odbierali zamówienia, byli pozytywnie zaskoczeni szatą graficzną tej pozycji.

Wszystkie podręczniki są do nabycia w księgarni internetowej Czytam i mówię po polsku, UK.

PRZEDSZKOLE – Maja uczy się i bawi

ZERÓWKA – Kubuś idzie do szkoły

KLASA I – Elementarz

KLASA II – Asy z II klasy

KLASA III – Z uśmiechem i słońcem

KLASA IV – Piękna nasza Polska cała

KLASA V – W radosnym kręgu

<- podręcznik z ćwiczeniami, nowa oferta od roku szkolnego 2020/2021

poradnik ->

KLASA VI – Sercem w stronę Ojczyzny

<- podręcznik z ćwiczeniami w 1 publikacji od roku szkolnego 2020/2021

poradnik ->

PODRĘCZNIKI MAŁGORZATY MAŁYSKI

Podręczniki Małgorzaty Małyski stanowią bardzo ciekawą ofertę na rynku podręczników polonijnych. Zdecydowanie wyróżniają się wśród innych pozycji. Autorka proponuje różnorodne zabawy doskonalące poszczególne umiejętności np. myślenie przyczynowo-skutkowe, spostrzeganie szczegółów, nazywanie rzeczy, osób, cech i czynności, a także określenie położenia w przestrzeni. W podręcznikach znajdują się fragmenty polskich tekstów literackich. Małgorzata Małyska opiera się na metodzie czytania globalnego. W przewodniku dla nauczycieli odnajdziemy propozycje realizacji tematów i zabaw. Są to niewątpliwie pozycje dla kreatywnych nauczycieli, którzy nie boją się wychodzić poza schemat zajęć w ławkach, dla których priorytetem jest przeprowadzenie zajęć aktywizujących ucznia, nadążenie za jego naturalnymi potrzebami ruchowymi oraz wychowanie młodego czytelnika. Dodatkowy atut stanowią ilustracje stworzone przez krakowską artystkę, Magdalenę Józefczuk-Dmitrocę.

Podręczniki Małgorzaty Małyski poznałam na warsztatach, które prowadziła sama autorka i choć na początku byłam nieco sceptycznie nastawiona, wyszłam z zajęć zauroczona nowymi rozwiązaniami edukacyjnymi. Podręcznik można nabyć na stronie https://literka.co.uk/

PRZEDSZKOLE/ZERÓWKA (5-6 LAT)

KLASA I (6-7 LAT)

KLASA II (7-8 LAT)

KLASA III (8-9 LAT)

PODRĘCZNIK MAKSI KOZIŃSKIEJ I JANUSZA KULCZYCKIEGO

Podręcznik Lekcje z polskiego – część I jest adresowany do dzieci uczących się języka polskiego na Wyspach Brytyjskich. Ich odbiorcą jest uczeń w wieku 10-13 lat. Podręcznik jest ściśle powiązany z Podstawą programową dla uczniów polskich uczących się za granicą oraz wymaganiami AQA na poziomie GCSE z języka polskiego jako obcego. Podzielony jest na 16 jednostek lekcyjnych, a pod koniec każdego rozdziału znajdują się tzw. misje do wykonania, które mogą pełnić funkcję zadań domowych. Podręcznik cieszy się bardzo dobrymi opiniami, zarówno ze strony nauczycieli jak i uczniów. Pojawiło się już wydanie 2, zawierające nowości i uzupełnienia. O podręczniku opowiada jego współautor Janusz Kulczycki na YouTube.

Uważam, że jest to pozycja, którą naprawdę ciekawie przedstawiają nam jej autorzy, opowiadając o niej chociażby na szkoleniu Klubu Nauczyciela, Youtubie czy FB. Dzięki świetnie przeprowadzonym działaniom promocyjnym, nauczyciel wie, czego może się spodziewać. Przyznam, że dla mnie podręcznik wygląda bardzo obiecująco. Bardzo podoba mi się jego szata graficzna i propozycje zadań. Planuję pracę z Lekcjami z polskiego z moimi starszymi uczniami w przyszłym roku szkolnym.

Publikację można zamówić poprzez wysłanie wiadomości e-mail pod adres: redakcjalekcjezpolskiego(@)gmail.com.

PODRĘCZNIKI AGNIESZKI RABIEJ

Podręczniki Agnieszki Rabiej przeznaczone są dla dzieci w wieku od 6 do 10 lat, które uczą się języka polskiego jako drugiego. Seria Lubię Polski! składa się z dwóch kompletów materiałów dydaktycznych: Lubię Polski! 1 i Lubię Polski! 2. Każda część zawiera: podręcznik dla ucznia z dwiema płytami CD, zeszyt ćwiczeń, teksty i ćwiczenia do nauki czytania oraz poradnik metodyczny. Podręczniki zawierają historyjki z bohaterem Smokusiem w roli głównej, gry i zabawy dydaktyczne. Polecenia do zadań napisane są w dwóch językach: polskim oraz angielskim.

Pracowałam z tym podręcznikiem przez rok z grupą uczniów na zajęciach dodatkowych. Zakupiłam nawet maskotkę smoka, który wyglądał jak ten, przedstawiony w podręczniku. Nazwaliśmy go Smokusiem. Historyjki z podręcznika na początku były dla uczniów ciekawe, lecz z czasem miałam wrażenie, że dzieci oczekiwały czegoś nowego. Dużo zadań opiera się na płycie CD. Nie wszystkie dzieci nadążały wypełniać zadania z płyty. Podręcznik nie spełnił moich oczekiwań w pracy z grupą, jednak korzystam z niego na lekcjach indywidualnych.

Podręczniki można kupić w księgarni internetowej Czytam i mówię po polsku cała seria, Lubię Polski 1 oraz Lubię Polski 2. Dostępne są również na Amazon.uk oraz Polishbookstore.pl – księgarnia bez granic.

PODRĘCZNIKI ANNY MAJEWSKIEJ-WÓJCIK ORAZ MAGDALENY SMOLEŃ-WAWRZUSISZYN

Podręcznik Z Anią przez Polskę, poziom 1 został napisany dla dzieci w wieku 7-10 lat, które zaczynają swoją przygodę z językiem polskim i uczą się go jako języka obcego na poziomie A (poziom podstawowy), natomiast Z Anią przez Polskę, poziom 2 jest dla dzieci w wieku 10-11 lat i stanowi kontynuację pierwszego. Pozycje przeznaczone są dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z językiem polskim i posługują się nim na poziomie podstwawowym. Podręcznik może być wykorzystywany zarówno w polskich szkołach sobotnich, jak i w edukacji domowej. Polecenia napisane są w języku polskim i angielskim. Na końcu znajduje się słowniczek, który zawiera ok. 300 wyrazów.

Niewątpliwym atutem tej pozycji jest pomysł wprowadzenia bohaterki – Ani, z którą dzieci mogą się utożsamiać i która rośnie razem z nimi. Myślę, że rozważę zakup tego podręcznika, gdyż spis rozdziałów w nim zawartych wygląda interesująco. Dlaczego do tej pory nie zdecydowałam się na tę pozycję? Zdecydowanie za mało ją znam, nie znalazłam żadnego filmu promocyjnego na jego temat. Znalazłam jedynie opis z księgarni internetowej oraz wywiad z autorką, a to zdecydowanie za mało.

Podręcznik dostępny jest w księgarni internetowej Czytam i mówię po polsku: cała seria, poziom 1 i poziom 2, UK oraz na Amazon.uk.

PODRĘCZNIK ELIZY SKIBY

Podręcznik Jestem pierwsza klasa, stworzony przez dyrektor Polskiej Sobotniej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. W. Szymborskiej w Grays, jest adresowany do uczniów rozpoczynających swoją przygodę z językiem polskim. Został stworzony na potrzeby polskich szkół sobotnich na emigracji.

Podręcznik składa się z czterech rozdziałów tematycznych: Uczymy się języka polskiego, w którym uczeń poznaje litery i wyrazy dzięki zastosowaniu metody globalnej i symultaniczno-sekwencyjnej; Uczymy się historii Polski wprowadzający ucznia w świat polskich legend (wzbogacony ilustracjami wykonanymi przez dzieci); Uczymy się geografii Polski zawierający kolorowe opracowania tematów przyrody i podstawowych informacji dotyczących geografii Polski; Rozmawiamy o nas, tradycjach i obyczajach zawierający polskie tradycje i obyczaje.

Podręcznik Elizy Skiby jest nową propozycją dla nauczycieli polonijnych. Na stronie Facebook Skiba Publication pojawiła się informacja o możliwości wysłania przez wydawnictwo materiałów z zawartością podręcznika. Trudno coś powiedzieć o pozycji, która jest tak oszczędnie przedstawiona odbiorcy. Bardzo podoba mi się tytuł, mniej natomiast okładka, która jak dla mnie jest zbyt poważna. Nie ma (jeszcze) żadych działań promocyjnych tego podręcznika. Musze przyznać, że opis pozycji bardzo mnie zachęcił, szczególnie jeśli chodzi o wykorzystanie elementów historii i geografii Polski oraz polskich legend . Czyżby strzał w dziesiątkę?

Podręcznik i ćwiczenia Jestem pierwsza klasa można zamówić wysyłając e-mail na adres polskiepodręcznikiuk(@)gmail.com

PODRĘCZNIK DO GSCE NOWE TEMATY + ĆWICZENIA

Nowe Tematy. GCSE Polish to podręcznik przygotowujący uczniów do państwowego egzaminu GCSE z języka polskiego w Wielkiej Brytanii. Jest to praca zbiorowa Marty Duńko-Kałużyńskiej, Renaty Jareckiej, Maksi Kozińskiej oraz Anny Zochniak. W skład zestawu wchodzi podręcznik oraz zeszyt ćwiczeń. Materiał dydaktyczny jest nadal zgodny z tematyką i wymaganiami programowymi egzaminu GCSE, pomimo kilku zmian w specyfikacji egzaminu. Atutem podręcznika jest na pewno przejrzysty układ treści i szata graficzna, a także różnorodne teksty literackie o współczesnej tematyce, dostosowane do poziomu ucznia i zgodne z polonijną Podstawą programową. Podręcznik kształci sprawności językowe wymagane na egzaminie, czyli mówienie, słuchanie, czytanie i pisanie.

Jeśli o mnie chodzi, pozycja niemal wzorcowa (choć na razie jedyna), jeśli chodzi o przygotowanie uczniów do egzaminu GSCE. Zaletą Nowych tematów jest dobór treści oraz zgodność z wymaganiami egzaminacyjnymi. Podręcznik sprawdza się również w indywidualnym toku nauczania. Zdecydowanie polecam.

ZESZYTY SZKOLNE – RENATA JARECKA

Niestety, nie powstał jeszcze podręcznik przygotowujący do egzaminu A-level z języka polskiego. Na ratunek przychodzi jednak Renata Jarecka, autorka czterech broszurowych publikacji pt. Zeszyty Szkolne. Egzamin A-level, które pomogą nauczycielom przygotować uczniów do egzaminu maturalnego. W każdej z części znajdują się opracowania dotyczące lektur oraz filmów obowiązujących na egzaminie A-level wraz z pytaniami interpretacyjnymi, zadaniami oraz ćwiczeniami przygotowującymi do pisania wypracowań. Wsparciem dla nauczyciela jest też poradnik dla nauczycieli w formacie pdf z propozycją rozkładu materiału, pomysłami na realizację lekcji, dodatkowymi materiałami graficznymi oraz kluczem do zadań. Wszystkie egzemplarze można zamawiać mailowo: zeszyty.szkolne(@)vp.pl.

WYBRANE PODRĘCZNIKI DO NAUKI JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO

W przeglądzie podręczników dla dzieci polonijnych umieściłam pozycje mi znane, ale również te, o których przeczytałam w Internecie. Wybrane podręczniki wydają się być najbardziej popularne wśród nauczycieli w Wielkiej Brytanii. Na pewno pominęłam niektóre, ale liczę, że w komentarzach o nich wspomnicie. Jestem ciekawa waszych opinii o podręcznikach, z których korzystacie. Czym kierujecie się przy ich wyborze? Jesteście zadowoleni ze swoich wyborów? A może zdarzyło wam się zakupić pozycję, która was rozczarowała? Podzielcie się swoją wiedzą i piszcie śmiało w komentarzach.